บริจาค

เห็นว่า..บล็อกนี้ดี มีประโยชน์... โปรดสนับสนุนผู้ทำบล็อกได้ที่ พร้อมเพย์ 083-4616989
หรือบัญชี 002-1-70462-8 กสิกรไทย สาขาบางลำภู

ความเอนเอียงเพื่อยืนยัน (Confirmation bias)


ความเอนเอียงเพื่อยืนยัน (Confirmation bias)

วันนี้ มาบรรยายสภาพทางสังคมไทยด้วยหลักของวิชาปรัชญากัน.... ไม่ยาก  จะทำให้เราเข้าใจ "ปรากฎการณ์" ของสังคมไทยเรามากขึ้น

[1].. ทางการเมือง...

ในยุคที่ประเทศไทยกำลังเล่นกีฬากัน  คือ มีทีมเสื้อแดง เสื้อเหลือง และมีมาอีกหลายสี

เพื่อนอาจารย์ของผมคนหนึ่งเป็น "เสื้อเหลือง" มันจะดูโทรทัศน์ที่ชั้นล่างของบ้าน มันก็จะดูเฉพาะรายการทีวีของเสื้อเหลือง

ภรรยาของเพื่อน เป็น "เสื้อแดง"  มันก็จะดูทีวีที่ชั้นบนของบ้าน ก็จะดูทีวีแต่เฉพาะของเสื้อแดง  

บางครั้งบางคราว ขณะที่ผมสังสรรค์กับเพื่อนอยู่ที่ชั้นล่าง ภรรยาของเพื่อน มันก็เดินมา "ปิดช่องเสื้อเหลือง" ของเรา ให้เป็นช่อง "เสื้อแดง" ของมัน 

แล้วมันก็เดินหนีไป ปล่อยให้พวกเรางงงวยอยู่อย่างนั้น

ไปบ้านเพื่อนรักกันที่ชัยนาท  เพื่อนเป็นเสื้อเหลือง  แม่กับพี่สาวเพื่อนเป็นเสื้อแดง  สถานการณ์ก็แบบเดียวกับบ้านเพื่อน

แล้วถ้าถามผมว่า.. ผมเป็นสีไหน

คำตอบก็คือ........... ผมเป็นคนโชคดีมากๆ ที่เรียนปริญญาโท-ปริญญาเอกที่ธรรมศาสตร์  เสื้อของผมมีทั้งเหลืองทั้งแดง 

ถ้า ณ ปัจจุบันนี้  ก็จะมีพวกเกลียดบี๊กตู่-รักบิ๊กตู่,  พวกสลิ่ม-เกลียดสลิ่ม, ฯลฯ

[2].. ทางศาสนา...

พุทธศาสนิกชนคนไทยก็แบ่งไปตามกลุ่ม มี....

  -- สายนามรูป-สายพองยุบ, 

  -- สายพุทโธ, 

  -- สายนะมะพะทะ, 

  -- สายธรรมกาย  

แต่ละสายนั้น ก็จะเข้าข้างครูบาอาจารย์ของตน ไม่ยอมรับฟังฝ่ายอื่นๆ... 

เมื่อได้อ่านข้อมูลของฝ่ายอื่น ก็อ่านอย่างจับผิด อ่านอย่างลำเอียง  เมื่อเข้าถกเถียงกันก็ใช้อารมณ์เป็นหลัก เอาพวกมากเข้ารุม

บางวัดตั้ง "war room" ขึ้นมาเพื่อถกเถียงกันเลยทีเดียว

แล้วในการถกเถียงกันนั้น  ผมว่า.. ถ้าเถียงกันต่อหน้า คงมีการฆ่ากันตายแน่ๆ  หนักพอๆ กับทางการเมืองเหมือนกัน 

กรณีนี้...  ผมอยู่ในเหตุการณ์สงครามกับเขามาด้วย  ชื่อเสียงของผมยังปรากฎว่า "ในห้องศาสนาพันธุ์ทิพย์"  ตอนนั้นผมได้ฉายาว่า "ดอกเตอร์เกรียน" 

เถียงกันถึงขนาดว่า...  ประกาศว่า จะมาฆ่าผมก็มี 

กรณีนี้ ผมเฉยๆ  เพราะ ผมอันธพาลเก่า  ตอนผมเป็นวัยรุ่น ได้รับเกียรติขึ้นชื่อในโรงพักของอำเภอเมืองชัยนาท เป็น "อันธพาลอันดับ 1" 

เป็นที่จับตามองของทั้งตำรวจ และคุก 

อีกคนหนึ่ง ประกาศว่า... จะมาอัดถั่วดำผม.... อันนี้ผมแค้นมากๆ คือ รอแล้ว มันไม่มา.... 

ไม่มาทั้ง 2 กรณีนั้นแหละ

ทั้ง 2 เหตุการณ์ที่เขียนไปข้างต้นนั้น  เราก็รู้อยู่ สัมผัสอยู่ทุกเมื่อเชื่อวัน  แต่เราก็ไม่รู้จะจัดประเภท หรือเรียกมันว่าอย่างไร..... 

ตรงนี้ในทางปรัชญาเขามีคำตอบ เขาเรียกว่า... 

*-*-*-*

ความลำเอียงเพื่อยืนยัน/ความเอนเอียงเพื่อความคิดฝ่ายตน (อังกฤษ: Confirmation bias, confirmatory bias, myside bias)

*-*-*-*

คนไทยเรานั้น นี่รวมถึงคนในโลกด้วย  เมื่อรัก.. เมื่อชอบ.. อะไรหรือใครไปแล้ว... 

*-*-*-*

จะไม่ยอมฟังข้อมูลของฝ่ายอื่นเลย โดยเฉพาะฝ่ายตรงข้าม  ถ้าฟังก็จะลำเอียงเข้าข้างความเชื่อของฝ่ายตน

*-*-*-*

ความเชื่อความคิดแบบนี้ เกิดขึ้นกับทุกเรื่องทุกราว  ไม่ใช่เฉพาะ การเมืองกับศาสนา 

เช่น.... อยากจะไปเที่ยวที่ใดที่หนึ่ง หาที่พักทางออนไลน์

พอเห็นที่พักที่ถูกใจ..... โดยไม่มีเหตุผลใดๆ  คราวนี้ก็จะหาข้อมูลที่สนับสนุนความชอบของเรา อันไหนไม่ตรงใจก็ไม่เชื่อ อันไหนถูกใจก็เชื่อ

ความคิดความเชื่อแบบนี้ ในทางศาสนา อันตรายกว่าในทางการเมืองและอื่นๆ   

เพราะ ในทางศาสนานั้น "ถ้าสอนผิดไปจากพระไตรปิฎก" โทษทัณฑ์รุนแรงมาก

ตกนรกกันในระดับลึกๆ  แล้วไปกันเป็นทีม  คือ ทั้งเจ้าสำนัก, ศิษยานุศิษย์, ผู้สนับสนุน  ลงกันไปหมด 

มงคลข้อแรกจึงเป็น  ***ไม่คบคนพาล*** ก็ถูกต้องแล้ว

เท่าที่ผมตรวจสอบมา.....  ส่วนใหญ่ "สอนผิด" ไปจากพระไตรปิฎก  ผิดมาก ผิดน้อยเท่านั้น

ผมเคยเปรียบเทียบระหว่าง "พระที่เชื่อไสยศาสตร์" ด้วย คือ พระที่เป็น "พุทธ-ผี-พราหมณ์" กับ "พระที่เป็นพุทธเถรวาท" ดูดี สอนดี แต่สอนผิด

"พระที่สอนผิด" ได้รับผลของกรรมชั่วมากกว่า "พระที่เชื่อไสยศาสตร์" มากๆๆๆๆๆๆๆๆๆๆ

-------------------------

เขียนโดย ดร. มนัส โกมลฑา Ph.D. (สหวิทยาการ)

www.manaskomoltha.net

Facebook Fanpage: https://www.facebook.com/manas4299/

Line ID : manas4299

Youtube: https://www.youtube.com/user/mommeam4299/

โทรศัพท์ : 083-4616989

ไม่มีความคิดเห็น:

แสดงความคิดเห็น